ලෝක යුද්ධයකට අත වනන බැලිස්ටික් මිසයිල

ඈත අතීතයේ කඩු කිණිසි තෝමර හෙල්ලවලින් යුධ කළ අප, දුර ඇති ඉලක්ක වනසා දැමීමට භාවිත කළේ දුණු-ඊ ආදී ආයුධයි. පුරාතන චීනුන්වෙඩි බෙහෙත් සොයා ගැනීමත්, ඒවාසතුරන් නැසීමට යොදා ගැනීමත් නිසා තුවක්කු වෙඩි උණ්ඩ බිහි වුණා. මේ සමගම වැඩි දුරක් ගොස් වැඩි හානියක් කළ හැකි ආයුධ සහ උණ්ඩ නිපැයුමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස කාලතුවක්කු සහ උණ්ඩ, විවිධාකාර බෝම්බ වර්ග ලෝකය වෙත එකතු වුණා. අප රටේ යුද්ධය පැවති කාලයේදී අප දැන සිටියේ බිම් බෝම්බ, ක්ලේමෝ බෝම්බ, අත් බෝම්බ, ආර්. පී. ජී. වුවත්, අවසාන භාගය වනවිට තාප සංවේදී මිසයිල, පේට්‍රියට් මිසයිල වැනි තාක්‍ෂණයෙන් උසස් අවි පිළිබඳ දැනුම ද, ශ්‍රී ලාංකික අපට ලැබුණේ යුද්ධයේ බලමහිමයෙන්. යුද්ධයෙන් පසු මේ අවි පිළිබඳ කුතුහලය සහ කතිකාව කෙමෙන් මැකී ගියත්,  මෑත කාලයේ උතුරු කොරියාවේ ක්‍රියාකලාපය සහ ඇමරිකාවේ ප්‍රතිචාර නිසා දැන් නැවතත් මිසයිල පිළිබඳ කතාබහ කරන්නට පටන් ගෙන තිබෙනවා.

සරලව කියනවා නම්, මිසයිල යනු ස්වයංක්‍රීයව ගමන් කරන, නිවැරැදි ඉලක්කයකට පුපුරණ ද්‍රව්‍ය මුදා හැරිය හැකි ලෙස මඟපෙන්වීමේ යන්ත්‍රණයක් ඇති අවියක්. මිසයිල සහ රොකට් යනු දෙවර්ගයක්. රොකට් මගින් නිවැරැදි ඉලක්කයකට හානියක් කිරීම අපහසුයි. ඒ, රොකට් සඳහා මිසයිල මෙන්, ඉලෙක්ට්‍රොණික මගපෙන්වීමක් නොමැති නිසා. ඉලක්කය වෙත මඟපෙන්වන කොටස, අහසේ ගමන් කිරීමට උදව් වන ගුවන් පද්ධතිය, පුපුරණ ද්‍රව්‍ය, සහ මිසයිලයේ එන්ජිම යන ලෙස මිසයිලයක් ප්‍රධාන කොටස් හතරකින් සමන්විතයි. එසේම මිසයිල නිකුත් කරන ස්ථානය අනුවත් ඒවා වර්ග කෙරෙනවා. අහසේ සිට බිමට, බිම සිට තවත් බිමක් වෙතට යොමු කළ හැකි බැලිස්ටික්, කෘස්, යුධ ටැංකි හෝ වෙනත් වාහන නාශක මිසයිල මෙන්ම බිම සිට අහසට, නිකුත් කළ හැකි ප්‍රති බැලිස්ටික් මිසයිල, අහසේ සිට තවත් අහසේම ඇති වස්තූන් විනාශ කළ හැකි මිසයිල ලෙස වර්ග කළ හැකියි.

මිසයිල අහසේ ගමන් කරන්නේ එහි වූ රොකට් හෝ ජෙට් එන්ජිමේ සිදුවන දහනය භාවිත කරගෙනයි. මේවා ඉතා දිගු දුරක් ගමන් කළ හැකි දිගු දුර මිසයිල ලෙසින් හඳුන්වනවා.මෑත යුධ ඉතිහාසයේදී මුලින්ම මිසයිල පාවිච්චි කළේ දෙවන ලෝක යුද්ධයේ දී ජර්මනියේ නාසි සොල්දාදුවන් විසින්. එහි වඩාත්ම ප්‍රචලිත වූ මිසයිල වර්ගය වන්නේ V-1 පියාඹන බෝම්බ සහ V-2 රොකට් යන ඉතාම සීමිත ප්‍රමාණයක් පමණක් නිපදවූ ස්වයංක්‍රීයව ගමන් කළ හැකි, මුලින් හඳුනාගත් ඉලක්කවලට පමණක් යොමු කළ හැකි ඉතාම සරළ මිසයිල පද්ධතීන් දෙකයි.සරළ රේඩියෝ තරංග මගින් නිරන්තරයෙන්ම එහි ගමන කෙනෙකු විසින් පාලනය කළ යුතු වූවා.

දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසුව මිසයිල තාක්‍ෂණය ඉතා සීඝ්‍රයෙන් වර්ධනය වුණා. ඒ නිසාම දැන් දැන් ඒවා ඉතා දිගු දුරකට සහ ඉතාමත් නිවැරැදි ඉලක්ක වෙත එල්ල කිරීමේ හැකියාව තිබෙනවා. මෙසේ ඉලක්කයට එල්ල කිරීමේ දී බොහෝදුරට සිදු වන්නේ අධෝරක්ත කිරණ, ලේසර් කිරණ හෝ රේඩියෝ තරංග භාවිත කර පාලනය කිරීමයි. මෙයට අමතරව දැන් GPS තාක්‍ෂණය භාවිත කරමින් ඉතාමත්ම නිවැරැදි ලෙස ඉලක්ක සපුරා ගැනීමටත් පුළුවන්. මෙසේ විද්‍යුත් තරංග මගින් පාලනය කිරීම සිදු කරන්නේ ඇතැම් විට ඉලක්කයේ මඇති සුවිශේෂී ගුණාංගයක් භාවිතකරමින්. තාප සංවේදී මිසයිල (Heat Seeking Missiles) මගින් සිදු වන්නේ අදාළ ඉලක්කයේ වූ තාපය නිකුත් කරන ඒකක වෙත ඇදී යෑමට සැලැස්වීමයි. බොහෝ විට බිම සිට ඉහළට විදින SAM මිසයිලවලින්(Surface to Air Missiles)  සිදු වන්නේ පියාසර කරන ගුවන් යානා විනාශ කිරීමයි. එහිදී ගුවන්යානයේ එන්ජිමේ සිදුවන තාප ජනනය උපයෝගී කර ගන්නවා. මේ මිසයිල Stinger මිසයිල නමින් ප්‍රචලිතයි. මේවා බොහෝ කුඩා අතර උරහිසේ තබා ක්‍රියාකරවිය හැකි සාමාන්‍ය රොකට් ලෝන්චරයක් ආධාරයෙන් එල්ල කළ හැකියි. දැන් දැන් ගුවන්යානාවල ඇති මිසයිල ආරක්‍ෂණ ක්‍රම අනුව, මෙවැනි මිසයිලයක් එල්ල කළ පසු, එය දැනගැනීමේ ක්‍රම තිබෙනවා. එසේ වූ විට අදාළ මිසයිලය වෙනත් තාප ප්‍රභවයක් වෙත යොමු කිරීමෙන්, මිසයිලයේ මඟ වෙනස් කර පුපුරවා හරින්නට පුළුවන්. මේ සඳහා අධිකව තාපය පිටකරන Flair නම් ක්‍රමය භාවිතා කරනවා. මේ සඳහා මැග්නීසියම් හෝ ඉතා අධික තාපයක් නිකුත් කරන වෙනත් ලෝහ මිශ්‍රණයක් භාවිත කර එන්ජිමේ තාප නිකුතුවට වඩා අධික තාපයක් නිකුත් කරනවා. එවිට තාප සංවේදී මිසයිලය එය වෙත ඇදීගොස් පිපිරී යනවා. මේ ක්‍රමය යොදා ගත හැක්කේ තාප සංවේදී මිසයිලවලට පමණයි.

තවත් සමහර අවස්ථාවලදී රේඩාර් සහ රේඩියෝ තරංග සංවේ දී මිසයිල භාවිත වනවා. විශේෂයෙන්ම සතුරු රේඩාර් උපකරණ විනාශ කිරීමට ඒවා යොදා ගන්නවා. එවිට මිසයිලය මගින්ම අදාළ ඉලක්කය සොයාගෙන ගොස් විනාශ කරනවා. ලේසර් මගින් ඉලක්ක සොයා ගන්නා මිසයිල බොහෝ විට ලේසර් කිරණ ධාරාවකින් අදාළ ඉලක්කය වෙත යොමු කෙරෙනවා. උදාහරණයක් ලෙස ඉහළ අහසේ වූ ගුවන් යානාවකින් මිසයිලය මුදා හැරි පසු, භූමියේ සිටින කෙනෙකු විසින් අදාළ ඉලක්කය වෙත යොමු කරන ලේසර් කිරණ ධාරාවකින් මිසයිලය අදාළ ඉලක්කය සපුරා ගන්නවා.Sidewinder මිසයිල භාවිත කරන්නේ එසේ ගුවන් යානාවක් මගින් සිදු කරන ප්‍රහා වලදීයි. එය කෙටිදුර මිසයිලයක් වන අතර ප්‍රහාරක ගුවන්යානයේ නියමුවා විසින් අනෙක් ගුවන් යානය රේඩාර් කදම්භයකින් ඉලක්ක කරගත යුතු වෙනවා. මේ නිසා මෙම ප්‍රහාරය ඉතා අනතුරුදායක එකක් වන්නේ තමන්වද සතුරාට නිරාවරණය වන නිසා. මේ මිසයිල රේඩාර් තාක්‍ෂණයෙන් ඉලක්ක සොයා ගන්නා මිසයිල වර්ගයක් වනවා.

මිසයිලයේ ප්‍රධාන බඳ කොටස රොකට් තාක්‍ෂණයෙන් සමන්විත වන අතර එහි මුදුනේ ඇති උල් කොටස පුපුරණ ද්‍රව්‍යවලින් සැකසී තිබෙනවා. මේ පුපුරණ ද්‍රව්‍ය දෙආකාරයකින් සකස් කර තිබෙනවා. මිසයිලය පතිතවීමේදී සිදු කරන ප්‍රාථමික විනාශය මගින් මූලික අභිප්‍රාය ඉෂ්ඨ කරගන්නා අතර, ද්විතීය පිපිරුමකට අවශ්‍ය පුපුරණ ද්‍රව්‍ය හෝ වෙනත් ද්‍රව්‍ය ද එම කොටසේ රඳවනවා. බොහෝ දුරට මෙම ද්විතීය පිපිරුම එක්කෝ න්‍යෂ්ටික ද්‍රව්‍ය, ජීව විද්‍යාත්මක සාධක, රසායනික ද්‍රව්‍ය, හෝ විකිරණශීලී ද්‍රව්‍යවලින් යුක්තයි. මේ නිසා පළමු පිපිරුමට පසුව අවශ්‍ය කරන දෙවන පිපිරුම නිසා දීර්ඝකාලීන හානි ගෙනදෙන ද්‍රව්‍ය පරිසරයට මුදාහැරෙනවා.

මෙසේ භාවිත කරනු ලබන මිසයිල විවිධාකාරයි. අප බොහෝ දෙනෙකු අසා ඇති කෘස් මිසයිල ඒ අතරින් ප්‍රසිද්ධ මිසයිල වර්ගයක්. මේවා දෙවන ලෝක යුද්ධයේ භාවිත කළ V-1 මිසයිල තාක්‍ෂණය යොදා සැදූවක්. මේවා දැන් බොහෝ විට භාවිත වන්නේ ගොඩබිම සිදුවන ප්‍රහාර කටයුතු පිණිස පමණයි. නමුත් මේවායේ ඉලක්කය ඉතා නිවැරැදිව සපුරා ගන්නවා. කෘස් මිසයිල කෙටිදුර සඳහා භාවිත වනවා. ඇමරිකානු ටොමහෝක් මිසයිල සහ ඉන්දියාවේ සුපර් සොනික් තාක්‍ෂණයෙන් සැදි බ්‍රහ්මෝස් නම් ප්‍රති නාවික මිසයිලය කෘස් මිසයිල අතරින් ප්‍රසිද්ධ නිෂ්පාදන වෙනවා. එහෙත් මේ මිසයිලවල කාර්යක්‍ෂමතාවයසහ අගය ඊට වඩා වැඩි අගයක් ඇති අන්තර් මහාද්වීපික බැලිස්ටික් මිසයිල (ICBM) නිසා අඩු වී තිබෙනවා.

බොහෝ ප්‍රසිද්ධ අන්තර් මහාද්වීපික බැලිස්ටික් මිසයිල (ICBM) යොමු කෙරෙන්නේ පොළොවේ සිට වෙනත් ඉලක්ක වෙතයි. මේවා අභ්‍යවකාශය වෙත ගොස් ඉතා අධික වේගයකින් නැවතත් ඉලක්කය වෙත දැඩි ප්‍රහාරයක් එල්ල කරන ආකාරයේ මිසයිල වීම විශේෂත්‍වයක්. සමහරවිට මේ මිසයිල, අභ්‍යවකාශයේ වූ අන්තර්ජාතික අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානය රඳවා ඇති දුරටත් වඩා ඉහළට ගොස් නැවත පැමිණෙනවා. මේ තාක් කල්, කිසිදු රටක් වෙනත් රටකට එරෙහිව යුධමය අවස්ථාවකදී හෝ වෙනත් අවස්ථාවක දී අන්තර් මහාද්වීපික බැලිස්ටික් මිසයිලයක් යොමු කර නැහැ. නමුත් බොහෝ රටවල් ඒවා අත්හදා බලා තිබෙන්නේ තමන්ගේ යුධ ශක්තිය අනෙක් අයට ප්‍රදර්ශනය කිරීමේ අදහසින්.

අන්තර් මහාද්වීපික බැලිස්ටික් මිසයිල, එහි නමේ හැටියටම එක් මහාද්වීපයක සිට තවත් මහාද්වීපයක් වෙත ගමන් කිරීමේ හැකියාව සහිතයි. එය මුදා හළ පසු බොහෝ විට ගමන් කරන්නේ වක්‍රාකාර මාර්ගයකයි. එහෙත්, බොහෝ දුරට කොරියාව මෙන්ම අනෙක් රටවල් ද, පර්යේෂණ සඳහා මිසයිල අත්හදා බැලීමේදී මේ කෝණය අංශක 90 ට ආසන්න අගයක පවත්වාගෙන යනවා. එසේ සිදු කරන්නේ එය වෙනත් රටකට පතිතවීම වැළක්වාලීමටයි. උතුරු කොරියාව මෑතක දී ජපානයට ඉහළින් පියාසර කරවූ මිසයිලය මෙසේ කෝණය ගණනය කර යැවූ මිසයිලයක් වූ අතර එය සැතපුම් 620ක් ගමන් කර ජපානය අසළ මුහුදට කඩාවැටුණා. එය නිසි ලෙස ඉලක්ක ගත කළ හොත්, කිලෝමීටර 8000ක් පමණ ගමන් කර, ඇමරිකාවට පවා ලඟා විය හැකිව තිබුණා.

අන්තර් මහාද්වීපික බැලිස්ටික් මිසයිල ප්‍රහාරයක් ප්‍රධාන කොටස් තුනකින් යුක්තයි. පළමුව එය ඉහළට නැංවීමේදී සිදු වන්නේ රොකට් මගින් අහසට යැවීමයි. මෙය විනාඩි දෙකක සිට පහක් දක්වා කාලයකදී සිදු වනවා. ඒ වනවිට මිසයිලය අභ්‍යවකාශය දක්වා ගොස් අවසානයි. මෙය සාමාන්‍ය රොකට්ටුවක් යැවීම හා සමාන ක්‍රියාවලියක්. බොහෝවිට මේ රොකට්ටු සඳහා භාවිත වන්නේ ද්‍රව ඉන්ධන වර්ගයි. ඒවා ඉතා කෙටි කාලයක් තුළ ඉහළ බලශක්ති ප්‍රමාණයක් ලබා දෙන නිසා භාවිතා වනවා.එහෙත් තාක්‍ෂණය ඉහළ යනවිට ඝන ඉන්ධන භාවිතයට බොහෝ මිසයිල නිෂ්පාදකයන් යොමු වන්නේ ඒවා භාවිතයේදී ඇති පහසුවත් විෂ වායු නිකුත් නොකිරීමත් නිසා. දෙවන කොටසේදී අභ්‍යවකාශය තුළ ගමන් කරන රොකට්ටුවට වායු ප්‍රතිරෝධයක් නැති නිසා පැයට සැතපුම් 15,000ක පමණ වේගයෙන් ගමන් කරනවා. තෙවන කොටසේදී නැවත පෘථිවි වායුගෝලයට ඇතුළුවන මිසයිලය මිනිත්තු කිහිපයක් තුළදී සිය ඉලක්කය සපුරා ගන්නවා. අභ්‍යවකාශ යානා මෙන්ම, නිසි තාප පරිවාරක යොදා නැතිනම්, මිසයිල පවා නැවත වායුගෝලයට පැමිණීමේදී ගිණිගැනීමකට ලක් වනවා. මේ නිසා මේ සියල්ල සළකා බලා ඔවුන් මේ මිසයිල නිෂ්පාදනය කරනවා.

මෙසේ නිපදවෙන මිසයිල විනාශ කිරීමට ද වෙනම මිසයිල වර්ගයක් නිෂ්පාදනය වෙනවා. ඒ පේට්‍රියට් මිසයිලයි. (Patriot Missiles). මේවාද බැලිස්ටික් මිසයිල වර්ගයක් වන අතර ප්‍රමාණයෙන් මීටර 3–6 දක්වා දිගක් ගන්නවා. මෙහි වේගය ශබ්ධයේ වේගය මෙන් දෙතුන් ගුණයක්. මෙහි එකම ක්‍රියාකාරීත්‍වය වන්නේ කිසියම් උපායශීලීත්‍වයෙන් වැදගත් ස්ථානයක් වෙත එල්ල වන මිසයිල ප්‍රහාරයකදී, එම මිසයිලය විනාශ කිරීමයි. පේට්‍රියට් මිසයිල භාවිත කරන්නේ රේඩාර් මගින් ඉලක්කය හඳුනාගැනීමේ ක්‍රමවේදයක්. මේ නිසා සෑමවිටම පේට්‍රියට් මිසයිල නිකුත් කෙරෙන්නේ භූමියේ සිටයි. සියයට සියයක් ස්වයංක්‍රීය වන මේ මිසයිල කිසියම් ස්ථානයක් වෙත එන සතුරු මිසයිලයක් මිනිස් ඇසකින් නිරීක්‍ෂණය කිරීමටත් පෙරම රේඩාර් සංඥා මගින් හඳුනාගෙන ස්වයංක්‍රීයව මුදාහැරෙනවා. මේ මිසයිල ස්ථාපනය කළ පසු සියල්ලම සිදු වන්නේ ස්වයංක්‍රීයවයි.

න්‍යෂ්ටික යුද්ධයකට පහසුවෙන් මග පාදන මේ අන්තර් මහාද්වීපික බැලිස්ටික් මිසයිල අයත් රටවල් අතර ඇමරිකාව, රුසියාව, චීනය සහ ඉන්දියාව  ද ප්‍රධානයි. මේ සියලුම රටවල් කෙතරම් අත්හදා බැලීම් සිදු කළත්, ඒ සියල්ල කරනුයේ පුපුරණ ද්‍රව්‍ය හෝ න්‍යෂ්ටික ද්‍රව්‍ය සිය මිසයිලවලට ඇතුළත් නොකර, ඉතා ආරක්‍ෂා සහිතවයි. එසේම මේ කිසිදු පරීක්‍ෂණයක් වෙනත් රටක අභ්‍යන්තර ගුවන් කලාප රීතීන් උල්ලංඝනය කිරීමකින් තොරව පවත්වා තිබෙනවා.

එහෙත් කොරියාවේ න්‍යෂ්ටික වැඩපිළිවෙල මුළු ලෝකයේම කණස්සල්ලට ලක්ව තිබෙනවා. ඔවුන් සිදු කරන භූ අභ්‍යන්තර පිපිරවීම් නිසා රික්ටර් පරිමාණයේ ඒකක 7ටත් වඩා වැඩි, තාවකාලික භූ කම්පන පවා ඇතිවී තිබෙනවා. එසේම, නිරන්තරයෙන්ම සිදුවන ඇමරිකානු-කොරියානු කෙණෙහිලිකම් නිසා, කිසිවකු අමනෝඥ තීරණයක් ගතහොත්, නැවත ලෝකය යුද්ධයක පැටලීමට බොහෝ ඉඩකඩ තිබෙනවා. එය න්‍යෂ්ටික යුද්ධයක් බවට පත් වුවහොත් ලෝකයේ පැවැත්ම කෙතරම්දැයි යන්න පිළිතුරු දිය නොහැකි ප්‍රශ්නයක්.